Konkordato Nedir Şartları Nelerdir ?

İcra İflas Kanunu’nun (İİK) İflas Erteleme hükümleri, 28.02.2018 tarihli 7101 sayılı kanunla yürürlükten kaldırılmıştır. Devam eden iflas erteleme yargılamaları değişiklikten etkilenmeyecek olup, bu dosyalar, iflas ertelemenin talep edildiği tarihteki düzenlemelere göre devam edeceklerdir.

KONKORDATONUN AMACI

İflas Erteleme sürecine alacaklıların müdahale edememeleri, sürecin uzunluğu ve mahkeme tarafından iflasın ertelenmesi kararı verilmiş şirketlerin etkin bir şekilde denetlenmemesi önemli sorunları meydana getirmekteydi.

İflas Erteleme sürecinin olumsuzlukları nedeniyle alacaklıların daha çok söz sahibi olduğu, sürecin azami mühletinin belirli olduğu ve denetimin daha iyi sağlanacağı Konkordato sistemine geçilmiştir.

Konkordato ile borçlarını, vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilir veya muhtemel bir iflastan kurtulabilir.

KONKORDATO

Konkordato; bir borçlunun alacaklılarına mahkeme aracılığıyla yaptığı ödeme teklifinin, kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısı veya kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisi tarafından kabul edilmesi ve Ticaret Mahkemesi tarafından tasdik edilmesi şartıyla, borçlunun tüm adi (rehinli veya imtiyazlı olmayan) borçlarını, bu teklifi doğrultusunda ödeyebilmesidir. Konkordato teklifinin alacaklıları bağlayıcı hale gelebilmesi için, alacaklıların belirli bir çoğunluğu tarafından kabul edilmesi ve mahkeme tarafından tasdik edilmesi gerekir.

KONKORDATO TALEBİNDE BULUNABİLECEKLER

1-Borçlu :

Borçlarını, vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflastan kurtulmak için konkordato talep edebilir.Konkordato talebi için iflasa tabi olmak veya borca batık olmak şartı aranmaz.

2-Alacaklı :

Konkordato, alacaklılar tarafından da talep edilebilir. İflas talebinde bulunabilecek her alacaklı, gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında konkordato işlemlerinin başlatılmasını isteyebilir.İflasa tabi olmayan borçlular hakkında alacaklılar, konkordato talep edemez.

BAŞVURUNUN YAPILACAĞI MAHKEME VE BAŞVURUDA SUNULACAK BELGELER

Yetkili ve görevli mahkeme; iflasa tabi olan borçlu için 154 üncü maddenin birinci veya ikinci fıkralarında yazılı yerdeki, iflasa tabi olmayan borçlu için yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesidir.

Borçlu, konkordato talebine aşağıdaki belgeleri ekler:

1. a) Borçlunun borçlarını hangi oranda veya vadede ödeyeceğini, bu kapsamda alacaklıların alacaklarından hangi oranda vazgeçmiş olacaklarını, ödemelerin yapılması için borçlunun mevcut mallarını satıp satmayacağını, borçlunun faaliyetine devam edebilmesi ve alacaklılara ödemelerini yapabilmesi için gerekli malî kaynağın sermaye artırımı veya kredi temini yoluyla yahut başka bir yöntem kullanılarak sağlanacağını gösteren konkordato ön projesi.
2. b) Borçlunun malvarlığının durumunu gösterir belgeler; borçlu defter tutmaya mecbur kişilerden ise Türk Ticaret Kanununa göre hazırlanan son bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, hem işletmenin devamlılığı esasına göre hem de aktiflerin muhtemel satış fiyatları üzerindenhazırlanan ara bilançolar, ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri ile elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin e-defter berat bilgileri, borçlunun malî durumunu açıklayıcı diğer bilgi ve belgeler, maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ait olup defter değerlerini içeren listeler, tüm alacak ve borçları vadeleri ile birlikte gösteren liste ve belgeler.
3. c) Alacaklıları, alacak miktarlarını ve alacaklıların imtiyaz durumunu gösteren liste.
4. d) Konkordato ön projesinde yer alan teklife göre alacaklıların eline geçmesi öngörülen miktar ile borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktarı karşılaştırmalı olarak gösteren tablo.
5. e) Sermaye Piyasası Kurulu veya Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşu tarafından hazırlanan ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşmesinin kuvvetle muhtemel olduğunu gösteren finansal analiz raporları ile dayanakları. Şu kadar ki bu şart 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesi kapsamında küçük işletmeler bakımından uygulanmaz.

Bu madde uyarınca sunulan malî tabloların tarihi, başvuru tarihinden en fazla kırk beş gün önce olabilir.

Borçlu, konkordato sürecinde mahkeme veya komiser tarafından istenebilecek diğer belge ve kayıtları da ibraz etmek zorundadır.

KONKORDATO TALEBİNİN İNCELENME AŞAMALARI

1. MAHKEME TARAFINDAN BORÇLUYA MÜHLET VERİLMESİ

Kanun, konkordatonun talep edilmesinden, tasdikine kadar geçecek yargılama sürecinde borçlunun mal varlığını korumaya ve borçluyu denetim altına almaya yönelik bir karar verilmesini öngörmektedir. Kanunda, “mühlet verilmesi” olarak adlandırılan bu karar üzerine, konkordato talep eden borçlu aleyhine, haciz yoluyla icra takibi yapılamaz, başlatılan haciz takipleri durur, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılabilir fakat rehinli mallarının satışı yapılamaz, borçlu aleyhine ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir uygulanmaz. Mahkeme, mühlet kararıyla birlikte konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının yakından incelenmesi amacıyla bir geçici konkordato komiseri görevlendirir. Borçlu, komiserin nezareti altında işlerine devam edebilir. Borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemez, kefil olamaz, taşınmaz ve taşınırlarını devredemez. Kanun, geçici mühlet ve kesin mühlet ayrımı getirmiş olmakla beraber, etkileri bakımından aralarında fark bulunmamaktadır. Kesin mühlet ve geçici mühlet aynı neticeleri doğurur. Mühletin etkileri konkordato bağlayıcı hale gelinceye kadar devam eder.

1. Geçici Mühlet:

Konkordato talebi üzerine mahkeme öncelikle, belgelerin eksiksiz sunulup sunulmadığını inceler ve belgelerin eksiksiz mevcut olduğunu tespit ettiğinde, başka herhangi bir inceleme ve değerlendirme yapmaksızın borçlu hakkında 3 aylık “geçici mühlet” kararı verir. Mahkeme bu üç aylık süre dolmadan borçlunun veya geçici komiserin yapacağı talep üzerine geçici mühleti en fazla iki ay daha uzatabilir, uzatmayı borçlu talep etmişse geçici komiserin de görüşü alınır. Geçici mühletin toplam süresi beş ayı geçemez.Mahkeme, geçici mühlet kararıyla birlikte konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının yakından incelenmesi amacıyla bir geçici konkordato komiseri görevlendirir. Alacaklı sayısı ve alacak miktarı dikkate alınarak gerektiğinde üç komiser de görevlendirilebilir. Mahkemece geçici mühlet kararı, ticaret sicili gazetesinde ve Basın-İlan Kurumunun resmî ilan portalında ilân olunur ve derhal tapu müdürlüğüne, ticaret sicili müdürlüğüne, vergi dairesine, gümrük ve posta idarelerine, Türkiye Bankalar Birliğine, Türkiye Katılım Bankaları Birliğine, mahallî ticaret odalarına, sanayi odalarına, taşınır kıymet borsalarına, Sermaye Piyasası Kuruluna ve diğer lazım gelen yerlere bildirilir. İlanda ayrıca alacaklıların, ilandan itibaren yedi günlük kesin süre içinde dilekçeyle itiraz ederek konkordato mühleti verilmesini gerektiren bir hâl bulunmadığını delilleriyle birlikte ileri sürebilecekleri ve bu çerçevede mahkemeden konkordato talebinin reddini isteyebilecekleri belirtilir.

2. Kesin Mühlet:

Kesin mühlet hakkında bir karar verilebilmesi için, mahkeme borçluyu ve varsa konkordato talep eden alacaklıyı duruşmaya davet eder. Geçici komiser, duruşmadan önce yazılı raporunu sunar ve mahkemece gerekli görülürse, beyanı alınmak üzere duruşmada hazır bulunur. Mahkeme yapacağı değerlendirmede, itiraz eden alacaklıların dilekçelerinde ileri sürdükleri itiraz sebeplerini de dikkate alır. Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğunun anlaşılması halinde borçluya bir yıllık kesin mühlet verilir.Bu kararla birlikte mahkeme, yeni bir görevlendirme gereği görmezse geçici komiserin görevine devam etmesine karar verir ve dosyayı komisere tevdi eder. Mahkeme 7 alacaklıyı geçmemek kaydıyla bir alacaklılar kurulu oluşturulabilir. Kesin mühlet, komiserin veya borçlunun talebi üzerine, komiser ve varsa alacaklılar kurulunun görüşü alınarak mahkeme tarafından 6 aya kadar uzatılabilir.

3. Mühletin Kaldırılması Sebepleri:
4. a) Konkordatoda amaçlanan iyileşme, kesin mühlet sona ermeden gerçekleşirse,
5. b) Borçlunun malvarlığının korunması için iflâsın açılması gerekiyorsa,
6. c) Konkordatonun başarıya ulaşamayacağı anlaşılıyorsa,
7. d) Borçlu, malları üzerine rehin tesis etmek veya mallarını devretmek gibi yapmaması gereken

işlemleri yaparsa veya komiserin talimatlarına uymazsa,

1. e) Borca batık olduğu anlaşılan bir sermaye şirketi veya kooperatif, konkordato talebinden

feragat ederse,

mahkemece kesin mühlet kaldırılarak, konkordato talebi reddedilir.

1. ALACAKLILARIN TOPLANTISI

Komiser, bir ilanla alacaklıları, konkordato projesini müzakere etmek üzere toplanmaya davet eder. İlânın birer sureti adresi belli olan alacaklılara posta ile gönderilir. Konkordato projesi;

1. a) Kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısını veya
2. b) Kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini,

aşan bir çoğunluk tarafından imza edilirse kabul edilmiş sayılır. Toplantının bitimini takip eden 7 gün içinde yapılacak beyanlar da kabul edilir. Komiser, konkordatoya ilişkin bütün belgeleri, konkordato projesinin kabul edilip edilmediğine ve tasdikinin uygun olup olmadığına dair raporunu mahkemeye sunar.

MAHKEME TARAFINDAN KONKORDATONUN TASDİKİ VE ETKİLERİ

Konkordato projesi,

a- Konkordato kapsamında teklif edilen tutarın, borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçebilecek miktardan fazla olacağının anlaşılması,

b- Teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olması,

c- Gerekli çoğunlukla kabul edilmiş bulunması,

d- İmtiyazlı alacaklarının tam olarak ödenmesi ve mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçların ifa edilmesi,

şartlarının varlığı halinde mahkeme tarafından tasdik edilir. Tasdik kararı mahkemece, ilân olunur ve ilgili yerlere bildirilir.

 Konkordato, tasdikle birlikte bağlayıcı hale gelir ve

a- İmtiyazlı alacaklar (İşçi alacakları, nafaka alacakları)

b- Rehinli alacaklıların rehnin kıymetini karşılayan miktardaki alacakları,

c- Bir malın aynından doğan amme alacakları,

d- Mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş sözleşmelerden doğan alacaklar, dışındaki tüm alacaklar için mecburidir.

Konkordato teklifini kabul etmiş olsun olmasın, yukarıdaki istisnalar dışında kalan alacaklılar, alacaklarını konkordato teklifindeki miktarda ve vadelerde tahsil edebilirler.

Konkordato tasdik edilmezse mahkeme, konkordato talebinin reddine karar verir ve bu karar ilan

edilerek ilgili yerlere bildirilir. Bu durumda, borçlunun iflasa tabi borçlulardan olması ve doğrudan doğruya iflas sebeplerinden birinin mevcut olması halinde mahkeme, borçlunun iflâsına resen karar verir.

Sözleşmelere etkisi:

Sözleşmenin karşı tarafının konkordato projesinden etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın, borçlunun taraf olduğu ve işletmesinin faaliyetinin devamı için önem arz eden sözleşmelerde yer alıp da borçlunun konkordato talebinde bulunmasının sözleşmeye aykırılık teşkil edeceğine, haklı fesih sebebi sayılacağına yahut borcu muaccel hale getireceğine ilişkin hükümler, borçlunun konkordato yoluna başvurması durumunda uygulanmaz. Sözleşmede bu yönde bir hüküm bulunmasa dahi sözleşme, borçlunun konkordatoya başvurduğu gerekçesiyle sona erdirilemez.

Borçlu, tarafı olduğu ve konkordatonun amacına ulaşmasını engelleyen sürekli borç ilişkilerini, komiserin uygun görüşü ve mahkemenin onayıyla herhangi bir zamanda sona erecek şekilde feshedebilir. Bu çerçevede ödenmesi gereken tazminat, konkordato projesine tabi olur. Hizmet sözleşmelerinin feshine ilişkin özel hükümler saklıdır.

KONKORDATO KARARINA KARŞI KANUN YOLLARI

Konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı, kararın tebliğinden; itiraz eden diğer alacaklılar ise tasdik kararının ilanından itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. İstinaf ve temyiz incelemeleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre yapılır

KONKORDATONUN KISMI FESHİ

Kendisine karşı konkordato projesi uyarınca ifada bulunulmayan her alacaklı konkordato uyarınca kazanmış olduğu yeni hakları muhafaza etmekle birlikte konkordatoyu tasdik eden mahkemeye başvurarak kendisi hakkında konkordatoyu feshettirebilir. Fesih talebi üzerine verilecek hükmün tebliğinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.

KONKORDATONUN TAMAMEN FESHİ

Her alacaklı, kötü niyetle sakatlanmış konkordatonun feshini tasdik kararını vermiş olan mahkemeden isteyebilir. Konkordatonun tamamen feshi kararı kesinleştiğinde durum 288 inci madde uyarınca ilan edilir ve ilgili yerlere bildirilir.